จากภูเขาหัวโล้น สู่ชุมชนสีเขียวแห่งการพึ่งพาตนเอง

นางบุปผา ฟองลม ผู้นำเกษตรกรโครงการพัฒนาพื้นที่สูงฯ ถ้ำเวียงแก ตำบลนาไร่หลวง อำเภอสองแคว จังหวัดน่าน

• เริ่มจากการเลี้ยงปลาในบ่อพลาสติกจำนวน 5 บ่อ ซึ่งได้ดำเนินการมาแล้วกว่า 2-3 ปี พร้อมมีแนวคิดในการขยายกิจกรรม
• โดยต้องการต้นไม้และสัตว์เพิ่มเพื่อใช้เลี้ยงและสร้างรายได้เพิ่มเติม
• ในอดีต พื้นที่เหล่านี้เคยเป็นภูเขาหัวโล้นที่ใช้ปลูกข้าวโพดและมีการเผาป่า แต่เมื่อกฎหมายไม่อนุญาตให้เผาป่าอีกต่อไป จึงปรับแนวทางใหม่ หันมาปลูกพืชที่หลากหลายและมีมูลค่า เช่น มะม่วง ลำไย เงาะ กาแฟ อโวคาโด มะพร้าวน้ำหอม และสับปะรด ทั้งปลูกไว้บริโภคในครัวเรือนและจำหน่ายในชุมชน
• เป้าหมายคือการ พัฒนาหมู่บ้านให้กลายเป็นชุมชนสีเขียว ที่อุดมด้วยต้นไม้ มีรายได้จากการเกษตรแบบยั่งยืน และสามารถพึ่งพาตนเองได้มากขึ้น
• นอกจากนี้ ยังได้รับการสนับสนุนด้านระบบน้ำเพื่อการเกษตรจาก สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (สวพส.) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการผลักดันการเกษตรบนพื้นที่สูงให้เกิดความมั่นคงในระยะยาว

• การปรับแนวคิดจากการผลิตเชิงปริมาณสู่คุณภาพ

เดิมเน้นปลูกข้าวโพดแบบเผาป่า → ปรับมาเป็นการปลูกไม้ผลหลายชนิด

• การจัดการทรัพยากรน้ำอย่างเหมาะสม
• ได้รับการสนับสนุนน้ำเพื่อการเกษตร → ทำให้สามารถเลี้ยงปลาในบ่อพลาสติกและดูแลสวนไม้ผลได้ตลอดปี
• การบูรณาการพืช สัตว์ และการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
• วางแผนเลี้ยงสัตว์ร่วมกับการปลูกพืช → ใช้มูลสัตว์ทำปุ๋ยหมัก ลดต้นทุนการผลิต
• การเรียนรู้และถ่ายทอดในระดับชุมชน
• นำความรู้จากการอบรมและศึกษาดูงาน มาประยุกต์ใช้จริงในแปลงของตนเอง

"องค์ความรู้จะเกิดคุณค่าก็ต่อเมื่อถูกนำไปใช้จริงในบริบทของตนเอง" การเรียนรู้ การปรับตัว และการลงมือทำ

คือหัวใจของการพัฒนาที่ยั่งยืนอย่างแท้จริง