องค์ความรู้เพื่อการพัฒนาพื้นที่สูงอย่างยั่งยืน - HKM

นายทิน เก่งกล้า

เกษตรกรผู้นำ: ด้านสิ่งแวดล้อม
โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง:
หมู่บ้าน: บ้านผาแดง

"นายทิน เก่งกล้า" ผู้นำเกษตรกรบ้านผาแดง หมู่บ้านเป้าหมายภายใต้การดำเนินงานของโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงบ้านผาแดง ตำบลกื๊ดช้าง อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ เจ้าของแปลงเกษตรผสมผสานตามแนวทางโครงการหลวง ในพื้นที่ 14 ไร่ ผู้มีแนวคิดในการจัดสรรพื้นที่เพาะปลูกที่เน้นความหลากหลาย ทั้งพืชผัก พืชไร่ ไม้ผล เพื่อลดความเสี่ยงด้านรายได้โดย #สร้างภูมิคุ้มกันในการทำเกษตร ให้มีความมั่นคงทางอาหาร มีรายได้ตลอดทั้งปี

โดยในพื้นที่มีการปลูกข้าวไร่ซึ่งเป็นข้าวเจ้าพันธุ์พื้นเมืองที่ยังคงเก็บรักษาพันธุ์ข้าวไว้สำหรับบริโภคในครัวเรือนจำนวน 4 ไร่ (มีกรมการข้าวเข้ามาช่วยสนับสนุนพัฒนาคุณภาพของข้าวอย่างต่อเนื่อง) นอกจากนี้ยังมีพืชไร่ทางเลือกที่สร้างรายได้ดีคือถั่วลิสง มีพื้นที่ปลูก 4 ไร่ สร้างรายได้ 78,000 บาท ส่วนของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ยังคงปลูกในพื้นที่ 10 ไร่ ระหว่างรอไม้ผลที่ปลูกแทรกไว้กระจายเต็มพื้นที่ได้เติบโตและให้ผลผลิต สำหรับพืชทางเลือกใหม่ พ่อทินเริ่มสนใจและปรับเปลี่ยนมาตั้งแต่ปี 2555 คือไม้ผลยืนต้น โดยปลูกแทรกอยู่ทั่วทั้งแปลง ได้แก่ มะม่วงน้ำดอกไม้ จำนวน 250 ต้น อะโวคาโด จำนวน 120 ต้น เงาะ จำนวน 70 ต้น น้อยหน่าเพชรปากช่อง จำนวน 70 ต้น และปลูกพืชผักเพิ่มเพื่อสร้างรายได้ระยะสั้น คือ ฟักทองทองอำไพ 785 ในพื้นที่ระหว่างแนวไม้ผล ฟักทองเป็นพืชสร้างรายได้ค่อนข้างดี (รายได้ 20,000 บาท ใช้เงินลงทุนประมาณ 3-4 พันบาท/รอบ) แต่ข้อเสียที่สังเกตได้คือ มีแมลงวันทองในแปลงเยอะขึ้น ซึ่งส่งผลเสียต่อไม้ผล การเป็นเกษตรกรจะต้องหัดสังเกตและเรียนรู้ไปกับพืชแต่ละชนิดเพื่อปรับแก้ไขกันต่อไป

บ้านผาแดง ถือเป็นจุดพักค้างคืนระหว่างเส้นทางศึกษาธรรมชาติที่นักท่องเที่ยวจะแวะพักระหว่างเดินทางไปสันป่าเกี๊ยะ/ดอยหลวงเชียงดาว จึงถือเป็นโอกาสที่ดีในการพัฒนาแปลงเกษตรให้เป็นทั้งแหล่งเรียนรู้การทำเกษตรตามแนวทางโครงการหลวงควบคู่กับการท่องเที่ยวเชิงเกษตรในพื้นที่ เรียนรู้วิถีชุมชน วัฒนธรรม ประเพณีของชนเผ่าลาหู่แดงในบ้านผาแดงอีกด้วย สวพส.จึงประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานในพื้นที่ให้เข้ามาสนับสนุนองค์ความรู้และปัจจัยพื้นฐานที่จำเป็น ต่อยอดงานพัฒนาพื้นที่สูงร่วมกันระหว่างชุมชน สวพส. กรมพัฒนาที่ดิน กรมชลประทาน กรมการข้าว อบต. และหน่วยงานอื่นๆ โดยมุ่งเป้าสู่การพัฒนาแปลงให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการเกษตรที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมให้กับชุมชนใกล้เคียง ภายในปี 2567