แรดิชิโอ
ชื่อวิทยาศาสตร์ Cichorium intybus var. folisum
ชื่อสามัญ Radicchio
ลักษณะทางพฤษศาสตร์ : [1]
ลักษณะทั่วไป แรดิชิโอเป็นผักในตระกูลผักกาดหอม ลักษณะรูปทรงคล้ายกะหล่ำแต่มีม่วงแดงเส้นใบสีขาว นิยมนำมารับประทานสด ตกแต่งในจานสลัดมีรสชาติขมเล็กน้อยผลผลิตมากในช่วงเดือนตุลาคม - มีนาคม
การใช้ประโยชน์และคุณค่าทางอาหาร นำมาทำสลัด เพิ่มสีสรรในอาหาร หรือเป็นเครื่องเคียงกับอาหารประเภทลาบ ยำ เหมาะสำหรับคนที่ชอบรสขม
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม : [1]
แรดิชิโอเป็นพืชที่ต้องการสภาพอากาศเย็น อุณหภูมิที่เหมาะสมอยู่ระหว่าง 10 – 24 องศาเซลเซียส ในสภาพอุณหภูมิสูง การเจริญเติบโตทางใบจะลดลง และพืชสร้างสารคล้ายน้ำนมหรือยางมาก เส้นใยสูง เหนียว และมีรสขมมากยิ่งขึ้น ในช่วงฤดูฝนสีจะออกเขียวไม่แดงจัด ดินที่เหมาะสมต่อการปลูกควรร่วนซุย มีความอุดมสมบูรณ์ และมีอินทรีย์วัตถุสูง หน้าดินลึก และอุ้มน้ำได้ดีปานกลาง สภาพความเป็นกรด - ด่างของดินอยู่ระหว่าง 6.0 – 6.5 พื้นที่ปลูกควรโล่งและได้รับแสงแดดอย่างเต็มที่
การปลูกและการปฏิบัติดูแลรักษาระยะต่างๆของการเจริญเติบโต : [1]
การเตรียมกล้า เพาะกล้าในถาดหลุม (104 หลุม) อายุกล้า 20 – 25 วัน
การเตรียมดิน ขุดดินตากแดดและโรยปูนขาวอัตรา 0 – 100 กรัม/ตร.ม. 1 – 2 สัปดาห์ เตรียมแปลงขนาดกว้าง 1 ม. ยาวตามสภาพพื้นที่ใส่ปุ๋ยรองพื้นสูตร 12 – 25 – 12 หรือ 15 – 15 – 15 อัตรา 50 กก./ไร่ และใส่ปุ๋ยคอกอัตรา 2 – 4 ตัน/ไร่ หรือ 2 กก./ตร.ม.
การปลูก ย้ายปลูกเมื่อมีใบจริง 3 – 4 ใบ ระยะปลูก 30 x 30 ซม.
การให้น้ำ หลังย้ายปลูกให้น้ำทุกวัน ช่วงเจริญเติบโตตามความเหมาะสม
การให้ปุ๋ย ให้ปุ๋ยสูตร 46 – 0 – 0 อัตรา 50 กก./ไร่ และให้ปุ๋ยสูตร 15 – 15 – 15 หรือ 13 – 13 – 21 อัตรา 50 กก./ไร่
การเก็บเกี่ยวและการจัดการหลังการเก็บเกี่ยว : [2]
ช่วงเก็บเกี่ยว เก็บเกี่ยวเมื่ออายุ 60 วัน หลังย้ายปลูก ห่อหัวแน่พอดี เนื่องจากแรดิชิโอจะห่อปลีไม่พร้อมกัน ทำให้ไม่สามารถเก็บเกี่ยวใน 1 – 2 ครั้ง ต้องทยอยเก็บจนกว่าจะหมด
การเก็บเกี่ยว
1. เก็บเกี่ยวโดยใช้มีดตัดแต่งให้เหลือใบนอก 3 ใบ
2. ผึ่งผักให้แห้ง
3. ทาปูนแดงบริเวณรอยตัด
ข้อกำหนดเรื่องคุณภาพ คุณภาพขั้นต่ำ เป็นแรดิชิโอทั้งหัว สด สะอาด รูปร่างและสีตรงตามพันธุ์ มีใบนอกหุ้ม 2 – 3 ใบ ห่อปลีแน่นพอดี ไม่มีตำหนิต่างๆและไม่แสดงอาการปลายใบไหม้ ปลอดภัยจากสารเคมี
การจัดชั้นคุณภาพ
ชั้นหนึ่ง 1. หัวมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 10 เซนติเมตรขึ้นไปและมีน้ำหนัก 300 กรัมขึ้นไป
2. มีคุณภาพอย่างน้อยตามคุณภาพขั้นต่ำ
ชั้นสอง 1. หัวมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 8 - 10 เซนติเมตร มีน้ำหนัก 200 - 300 กรัม
2. มีคุณภาพอย่างน้อยตามคุณภาพขั้นต่ำ
ชั้น U 1. หัวมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 8 - 10 เซนติเมตร มีน้ำหนัก 200 - 300 กรัม
2. มีตำหนิได้บ้างไม่เกิน 10 เปอร์เซ็นต์ ของจำนวนในภาชนะบรรจุ
3. มีคุณภาพอย่างน้อยตามคุณภาพขั้นต่ำ
ข้อกำหนดในการจัดเรียง แรดิชิโอในภาชนะบรรจุเดียวกันต้องเป็นพันธุ์เดียวกัน ชั้นคุณภาพเดียวกันและมีคุณภาพสม่ำเสมอ
การเก็บรักษา อุณหภูมิ 0 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์ 95 เปอร์เซ็นต์ สามารถเก็บรักษาได้นาน 2 สัปดาห์
ช่วงเวลาที่มีผลผลิต : ม.ค. - ธ.ค.
เอกสารอ้างอิง :
[1] หนังสือเรื่องการปลูกผักบนพื้นที่สูง มูลนิธิโครงการหลวง
[2] ตุลาคม 2545.คู่มือการจัดชั้นคุณภาพผัก.กองพัฒนาเกษตรที่สูง สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์