พริกกะเหรี่ยง (Karen chili) มีชื่อวิทยาศาสตร์ Capsicum frutescens Linn. เป็นสายพันธุ์หนึ่งในกลุ่มสายพันธุ์ของพริกขี้หนูผลเล็ก นิยมปลูกในกลุ่มชาติพันธุ์ชนเผ่าปกาเกอะญอหรือชนเผ่ากะเหรี่ยง เมื่อถึงฤดูเก็บเกี่ยวชนเผ่ากะเหรี่ยงจะนำพริกลงมาขายในตัวเมืองจึงเป็นที่เรียกกันติดปากว่า พริกกะเหรี่ยง การปลูกพริกกะเหรี่ยงจะเริ่มขึ้นในฤดูฝน คือ ช่วงเดือน มิถุนายน-กรกฎาคม ของทุกปี และเก็บเกี่ยวในช่วง ตุลาคม-มกราคม โดยการปลูกจะปลูกร่วมกับแปลงข้าวไร่ โดยบางพื้นที่จะหว่านปนไปกับข้าวไร่ แต่ในบางพื้นที่จะหว่านแยกโซนกับข้าวไร่แต่ยังคงปลูกในพื้นที่เดียวกัน ในการเก็บเกี่ยว จะเก็บเกี่ยวทั้งผลสีเขียวและผลสีแดง ผลพริกที่แก่แล้วแต่ยังไม่สุกกลายเป็นสีแดง ชาวบ้านจะเก็บไว้รับประทาน หรือเพื่อจำหน่ายเป็นผลผลิตสด ส่วนผลสีแดง ผลพริกที่สุกแล้วมีลักษณะเป็นสีแดงเลือดหมูหรือสีแดงสด มีทั้งจำหน่ายเป็นผลิตผลสดและนำมาตากแห้ง และเก็บรักษาใส่กระสอบ เพื่อเก็บไว้รับประทาน หรือจำหน่าย และนำเมล็ดไว้ปลูกในปีถัดไป ด้วยจุดเด่นของพริกกะเหรี่ยงที่มีสารแคปไซซินที่ให้ความเผ็ดสูง และมีกลิ่นหอมเฉพาะตัวที่เป็นเอกลักษณ์ประจำพันธุ์ของพริกกะเหรี่ยง ทำให้พริกกะเหรี่ยงเริ่มเป็นที่นิยมนำมารับประทานและประกอบอาหาร มีความต้องการบริโภคสูงขึ้น ในปัจจุบันพบว่าราคาพริกกะเหรี่ยงทั้งแห้งและสดมีราคาเพิ่มสูงขึ้น โดยพริกกะเหรี่ยงแห้งที่จำหน่ายในอำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอนและอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก มีราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 200-300 บาท นอกจากการนำพริกกะเหรี่ยงมาใช้ประโยชน์ทั้งในรูปผลผลิตสดและพริกแห้งแล้วยังเป็นส่วนประกอบในการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อาหาร เช่น น้ำจิ้มสุกี้สูตรพริกกะเหรี่ยง ซอสพริก พริกดอง น้ำพริกเผาและพริกเครื่องแกง เป็นต้น 

ข้อดีของการปลูกพริกกะเหรี่ยง

- พริกกะเหรี่ยงมีความทนทานต่อสภาพแวดล้อมได้ดี ทนแดดจัด และทนแล้ง

- ลำต้นใหญ่ แตกแขนงดี ให้ผลผลิตดี สามารถทำให้เก็บผลพริกกินได้เป็นระยะเวลานาน

- สามารถใช้พริกกระเหรี่ยงปลูกเสริมในแปลงปลูกพืชหลักได้เพราะเป็นพืชที่ทรงพุ่มใหญ่ ไม่รบกวนการเจริญเติบโตของพืชหลักอื่นๆ มากนัก

- การดูแลรักษาไม่จำเป็นต้องให้ปุ๋ยเพราะปลูกตามไร่สภาพดินที่อุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติ ทำให้ผล

พริกดก และไม่เน่าเสียง่าย

ข้อจำกัดในการปลูกพริกกะเหรี่ยง

- พริกกะเหรี่ยงเป็นพืชที่ไม่ชอบดินที่อุ้มน้ำไว้นาน โดยเฉพาะดินนา และสภาพฝนตกหนัก เป็นปัจจัยสำคัญที่ควรหลีกเลี่ยงในการปลูกพริกกะเหรี่ยง

ความเผ็ดพริกกะเหรี่ยงจัดได้ว่ามีความเผ็ดในอันดับต้นๆ ของพริกไทยเลยทีเดียว โดยมีความเผ็ดเป็นอันดับ 2 รองจากพริกขี้หนูนก มีสารให้ความเผ็ดชื่อว่า แคปไซซิน เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ที่พบเฉพาะในพริก พบมากในส่วนของเนื้อเยื่อแกนกลางที่เรียกว่า รก เป็นสารที่ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ละลายได้ดีในไขมัน เมื่อนำไปผัดในน้ำมันจะทำให้มีความเผ็ดร้อนมากยิ่งขึ้น มีคุณประโยชน์มากมาย

เขียน/ เรียบเรียงเรื่องโดย: นางสาวนิตยา โนคำ นายณัฐพล กามล และนางสาวชีรณัช กาบบัว 

แหล่งที่มา

จานุลักษณ์ ขนบดี สาวิตร มีจุ้ย และจินันทนา จอมดวง. 2559. การปลูกพริกกะเหรี่ยงแบบปลอดภัย. กรุงเทพมหานคร. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย. 30 หน้า.

ระดับความเผ็ดของพริก. 2564. .https://board.postjung.com/1148168?fbclid=IwAR21r5iNwshcLR

Xm-Fua6JmSJkZVtPwKLPFsMsFO0d_9usHY6JCHLvrbMbI.

สารต้านอนุมูลอิสระ. 2560. https://www.honestdocs.co/antioxidants-longevity.

"พริกกะเหรี่ยง" เม็ดเล็ก แต่เผ็ดมาก. 2564. https://food.trueid.net/detail/kBZbjLJQaeLB.