กระบวนการค้นหาผู้นำชุมชน/ผู้นำเกษตรกร เป็นขั้นตอนแรกและหัวใจของความสำเร็จของการดำเนินงานพัฒนา เพราะผู้นำชุมชนและผู้นำเกษตรกรมีส่วนสำคัญในทุกขั้นตอนของการพัฒนา ตั้งแต่การศึกษาวิเคราะห์ศักยภาพและความต้องการของชุมชน และการดำเนินงานพัฒนาในทุกๆด้าน รวมทั้งทำหน้าที่ขับเคลื่อนการพัฒนาต่อเนื่องเมื่อมีการถ่ายโอนภารกิจของโครงการ 

สำหรับผู้นำชุมชนมี 2 ลักษณะ คือ ผู้นำชุมชนที่เป็นทางการ ได้แก่ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน กรรมการหมู่บ้าน และสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล และผู้นำที่ไม่เป็นทางการ ได้แก่ ผู้นำตามความเชื่อหรือวัฒนธรรมประเพณีของแต่ละชนเผ่า ผู้นำทางศาสนา ผู้นำกลุ่ม ผู้นำแซ่ ผู้อาวุโส และผู้รู้ในด้านต่างๆ นักพัฒนาจะต้องค้นหาผู้นำชุมชนที่แท้จริง คือ ผู้มีศักยภาพในการสนับสนุนการดำเนินงานพัฒนา ด้วยวิธีการทำงานร่วมกับชุมชนอย่างใกล้ชิด เพื่อศึกษาเรียนรู้และค้นหาบุคคลที่ชุมชนยอมรับว่ามีทัศนคติที่ดี มีความตั้งใจและมุ่งมั่นในการประกอบอาชีพ การพัฒนาตนเอง และการพัฒนาชุมชน รวมทั้งมีคุณลักษณะความเป็นผู้นำ

ส่วนผู้นำเกษตรกรก็เช่นกัน ถือเป็นหัวใจสำคัญในงานส่งเสริมและพัฒนาด้านต่าง ๆ เช่น ด้านพัฒนาและส่งเสริมอาชีพ การสร้างความเข้มแข็งของคนและสังคม การอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ หรือพัฒนาชุมชนด้านอื่น โดยร่วมกับ สวพส.และหน่วยงานในพื้นที่เพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาสู่การเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น

เรียบเรียงและออกแบบโดย

นางสาวเพียงออ ศรีเพ็ชร นักวิชาการส่งเสริมและพัฒนา

งานจัดการองค์ความรู้งานพัฒนา สำนักพัฒนา