องค์ความรู้เพื่อการพัฒนาพื้นที่สูงอย่างยั่งยืน - HKM

จากผลงานวิจัย...สู่การใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์

สวพส.ดำเนินงานวิจัย ครอบคลุมทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม โดยดำเนินงานวิจัยตั้งแต่ปีงบประมาณ 2550-2566 จำนวน 514 โครงการหลัก 1,036 โครงการย่อย มีผลงานวิจัย ประกอบด้วย พันธุ์พืช/สัตว์ 143 พันธุ์ (พันธุ์คัดเลือก 109 พันธุ์ และพันธุ์ทดสอบ 34 พันธุ์) ข้อมูล 289 เรื่อง องค์ความรู้/เทคโนโลยี 686 เรื่อง ชีวภัณฑ์เกษตร 52 รายการ และผลิตภัณฑ์ 225 รายการ

ซึ่งผลงานวิจัยสามารถเลือกรูปแบบการขอรับความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาที่เหมาะสมในหลายประเภท เช่น ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร อนุสิทธิบัตร เครื่องหมายการค้า พันธุ์พืชขึ้นทะเบียน สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ การคุ้มครองสมุนไพรพื้นที่เขตอนุรักษ์สมุนไพรและถิ่นกำเนิด เป็นต้น

ปีงบประมาณ พ.ศ. 2554-2567 สวพส. มีการยื่นขอรับความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา 9 ประเภท 182 รายการ

สามารถสืบค้นข้อมูลทรัพย์สินทางปัญญาของ สวพส. ได้ที่ https://ip.hrdi.or.th/rptIPSumPie.aspx

โดยที่ผ่านมา สวพส. มีการนำผลงานวิจัยและทรัพย์สินทางปัญญาของ สวพส. ไปใช้ประโยชน์เชิงชุมชน/สังคม อย่างต่อเนื่อง โดยการถ่ายทอดผลงานวิจัย/เทคโนโลยีที่ได้จากงานวิจัยให้กับชุมชนบนพื้นที่สูง เพื่อพัฒนาอาชีพที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ส่งเสริมด้านเศรษฐกิจและสังคมให้มีความมั่นคง ตลอดจนอนุรักษ์ ฟื้นฟูและใช้ประโยชน์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม ความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วมบนพื้นที่สูง รวมทั้งเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนบนพื้นที่สูง

ครั้งนี้จะขอยกตัวอย่างการนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์ ด้วยรูปแบบการอนุญาตให้ใช้สิทธิจากงานวิจัย แบบหลายราย (Non-Exclusive Licensing)

ตัวอย่าง “แผ่นปิดแผลจากใยกัญชง” ปัจจุบันแผ่นปิดแผลถูกผลิตขึ้นมาจากวัสดุสังเคราะห์ ทำให้มีผู้คนบางกลุ่มมีอาการแพ้จากการใช้แผ่นปิดแผลที่ผลิตขึ้นจากวัสดุสังเคราะห์ และแผ่นปิดแผลที่มีส่วนผสมของสารต้านเชื้อแบคทีเรียนั้นมีราคาที่ค่อนข้างแพงและหาชื้อได้ยาก

ความรู้เทคโนโลยีแผ่นปิดแผลจากใยกัญชง (เส้นใยธรรมชาติ) ของสวพส. เป็นการเพิ่มทางเลือกให้สำหรับผู้ที่มีอาการแพ้จากการใช้แผ่นปิดแผลที่ผลิตขึ้นจากวัสดุสังเคราะห์และทำให้ผู้บริโภคเข้าถึงแผ่นปิดแผลที่มีส่วนผสมของสารต้านเชื้อแบคทีเรียได้มากขึ้น

สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) ร่วมกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ถ่ายทอดเทคโนโลยีจากผลงานวิจัย “กระบวนการผลิตและผลิตภัณฑ์แผ่นปิดแผลจากใยกัญชง” แก่ผู้ประกอบการภาคเอกชนที่ได้รับอนุญาตให้ใช้สิทธิจากงานวิจัยของสวพส. สำหรับใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์