แตรวง หรือ ลิลลี่ป่า

• ชื่อสามัญ Wild Lily หรือ Primulinum lily
• ชื่อวิทยาศาสตร์ Lilium primulinum Baker var. burmanica (W.W. Smith) Stern
• อยู่ในวงศ์ Liliaceae กลุ่ม Section Sinomartagon

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

• เป็นไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 2 เมตร มีหัวใต้ดินขนาด 5-6 เซนติเมตร ลักษณะหัวมีกลีบย่อยโดยรอบ ประมาณ 50 กลีบต่อหัว เนื้อในสีขาวอมเหลือง
• ใบ รูปใบหอก เส้นโคนใบ 3 เส้น เรียงขนานกัน
• ช่อดอกมี 1-9 ดอก ออกดอกตามปลายกิ่ง ดอกรูปแตรห้อยลงสีเหลืองหรืออมเขียว มีปื้นสีม่วงอมน้ำตาลแซม
• ฝักรูปขอบขนาน ยาว 4-7 เซนติเมตร มีสันตามยาว เมล็ดแบน สีน้ำตาลอ่อน 1 ฝักมีเมล็ดประมาณ 300 เมล็ด
• ช่วงเวลาการออกดอก เดือนสิงหาคม ติดฝัก เดือนตุลาคม ฝักแก่ เดือนมกราคม
• การกระจายพันธุ์: ภาคเหนือของไทยพบที่ดอยสุเทพ-ปุย ขึ้นตามป่าดิบเขา ป่าสน ที่โล่งบนเขาหินปูน ความสูง 1,000-1,500 เมตร
• การใช้ประโยชน์: เป็นไม้ดอกไม้ประดับได้ดี ในธรรมชาติค่อนข้างหายาก สามารถนำมาพัฒนาเป็น ไม้ดอกกระถาง เนื่องจากมีความสวยงามและมีรูปทรงแปลกตา ในชุมชนบ้านดอยปุยนำหัวใต้ดินมาทำแป้งขนม

ช่อดอก

ดอก

ฝัก

หัวใต้ดิน

การปลูกลิลลี่ป่าเพื่อการผลิตไม้กระถาง

1. การขยายพันธุ์ สามารถทำได้ 2 วิธี ได้แก่

(1) การเพาะเมล็ด โดยเก็บเมล็ดจากฝักที่แก่ มาเพาะในวัสดุเพาะกล้า โดยใช้ระยะเวลาในการงอกประมาณ 20 วัน และใช้ระยะเวลาในการเจริญจากใบเลี้ยงเป็นใบจริงประมาณ 2 เดือน

(2) การชำกลีบหัว โดยใช้วัสดุเพาะชำเป็น แกลบดำผสมทราย ในอัตราส่วน 1:1 โดยจะเริ่มแตกรากและใบจริง หลังจากชำกลีบย่อย ประมาณ 1 เดือน

2. การย้ายชำต้นกล้า ใช้กระถางพลาสติกขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 6 นิ้ว มีวัสดุปลูกเป็นดินดำผสมขี้เถ้าแกลบ ในอัตราส่วน 1:1 โดยย้ายต้นกล้าจากการเพาะเมล็ดที่มีใบจริง 2 ใบ อายุต้นกล้าประมาณ 4 เดือน สำหรับต้นกล้าจากการชำกลีบหัว ใช้ต้นกล้าที่มีใบจริง 1-2 ใบ อายุต้นกล้าประมาณ 3 เดือน

3. การดูแลรักษา หลังจากย้ายปลูกลงกระถางแล้ว 1 เดือน เริ่มให้ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 ในอัตรา 15 กรัมต่อน้ำ 15 ลิตร รดทางโคนต้นเดือนละ 1 ครั้ง และให้ปุ๋ยเพิ่มเป็นเดือนละ 2 ครั้ง ในเดือนที่ 6 พร้อมทั้งมีการรดน้ำอย่างสม่ำเสมอ

4. การเจริญเติบโต การปลูกลิลลี่ป่าด้วยต้นกล้าจากการเพาะเมล็ดเพื่อการผลิตไม้กระถาง ใช้ระยะเวลาในการเจริญเติบโตทางลำต้นรวม 2 ปี 2 เดือน และเริ่มออกดอกที่อายุ 2 ปี 3 เดือน โดยอายุดอกบาน ประมาณ 9 วัน จึงเริ่มเหี่ยว สำหรับการปลูกลิลลี่ป่าด้วยต้นกล้าจากการชำกลีบหัวเพื่อการผลิตไม้กระถาง ใช้ระยะเวลาในการเจริญเติบโตทางลำต้นรวม 1 ปี 2 เดือน

การเพาะเมล็ด (อายุ 1 ปี)

การชำกลับหัว (อายุ 1 ปี)

การผลิตลิลลี่ป่ากระถาง

เขียน / เรียบเรียงเรื่องโดย: กมลทิพย์ เรารัตน์ / ปวริศ, สำนักวิจัย