ตาเหิน
ชื่อสามัญ Butterfly lily, Garland flower, Ginger lily. White ginger
ชื่อวิทยาศาสตร์ Hedychium coronarium J.K?nig
วงศ์ ZINGIBERACEAE
ภาคเหนือ ตาเหิน ตาห่าน เหินแก้ว เหินคำ ภาคกลาง กระทายเหิน มหาหงส์ หางหงส์ ภาคอีสาน สะเลเต ภาคใต้ -
ตาเหินเป็นพืชวงศ์เดียวกับขิง ข่า และขมิ้น มีลำต้นใต้ดิน ชูใบขึ้นเหนือพื้นดินเป็นกอสูง ใบเดี่ยวเรียงสลับรูปขอบขนาน โคนใบมน ปลายใบเรียวแหลม ก้านใบเป็นกาบหุ้มซ้อนกันเป็นลำต้นเทียม ดอกเป็นช่อออกที่ปลายยอด สีขาวนวล บานจากล่างขึ้นบน มีกลิ่นหอม ผลแห้งรูปทรงกระบอก สีแดงอมส้ม แตกออกป็น 3 พู เมล็ดสีน้ำตาลแดง
สภาพนิเวศ : ชอบขึ้นในที่ชื้นแฉะ หรือตามชายป่าใกล้ลำธาร
การขยายพันธุ์ : ใช้เหง้าปลูก
สถานภาพในชุมชนปางมะโอ
การใช้ประโยชน์ : ใช้เหง้าต้มน้ำดื่ม แก้อาการลมชัก หรือใช้ทาตุ่ม แก้ลมพิษ ดอกมีกลิ่นหอม เป็นดอกไม้มงคล นิยมเก็บไปถวายพระ ส่วนหน่ออ่อนกินดิบหรือลวกกินกับน้ำพริก ตำมะม่วง และลาบ
แหล่งที่พบ : นิยมปลูกเป็นไม้ประดับตามรั้วข้างบ้าน
เกร็ดน่ารู้ : ตาเหินเป็นสมุนไพรพื้นบ้าน ใช้เหง้าบดละเอียดผสมกับน้ำผึ้ง ทำเป็นยาลูกกลอน แก้กระษัย บำรุงกำลังและไต ส่วนน้ำมันจากเหง้าสดใช้ฆ่าแมลงได้