องค์ความรู้เพื่อการพัฒนาพื้นที่สูงอย่างยั่งยืน - HKM

ข้อห้ามหรือข้อพึงระวังในการใช้คำนำหน้านาม

มีข้อห้ามหรือข้อพึงระวังในการใช้คำนำหน้านาม หรือนำหน้าชื่อในหนังสือราชการ เอกสารราชการ หรือเอกสารอื่นใดที่เป็นทางการ ดังนี้

  • งดใช้คำย่ออักษรย่อหรือตัวย่อ เช่น ผู้ว่า- ผวจ. แพทย์- น.พ. รศ. ม.ร.ว. ให้ใช้คำเต็มเท่านั้น
  • งดใช้คำ ฯพณฯ (พะ-นะ-ท่าน) ตามหนังสือสำนักนายกรัฐมนตรีที่นร 0105/ว953 ลงวันที่ 12 เมษายน 2548 เรื่องการใช้คำ “ฯพณฯ” เป็นคำนำหน้าตำแหน่งในหนังสือราชการ (ตามเอกสารที่แนบ) ยกเว้นใช้ในการพูดเพื่อให้เกียรติสำหรับผู้ที่ยังอยู่ในตำแหน่งตามที่กำหนดให้มีสิทธิ์ใช้รวมถึงเอกอัครราชทูตหรือใช้ในกิจการต่างประเทศ
  • งดใช้คำนำหน้านามที่เป็นคำแสดงถึงวิชาชีพหรืออาชีพ เช่น นายแพทย์เภสัชกรทันตแพทย์ สัตวแพทย์ ครู ทนาย โหร ฯลฯ
  • การใช้คำ ดร. (ด๊อกเตอร์) ซึ่งเป็นคำที่แสดงคุณวุฒิการศึกษาระดับปริญญาเอกเท่านั้นไม่ใช่คำนำหน้านามหรือนำหน้าชื่อที่ใช้ในราชการ อนึ่งการใช้คำ ดร. สามารถใช้ได้ในการเรียกขาน เพื่อให้เกียรติ หรือใช้ในเอกสารอื่นที่ไม่เป็นทางการได้ โดยมากพบในแวดวงทางวิชาการ เช่น ศาสตราจารย์ ดร.สุจริต เพียรชอบ หากจะใช้ในหนังสือราชการ เช่น การลงนามท้ายหนังสือ จะใช้ว่า ศาสตราจารย์สุจริต เพียรชอบ เท่านั้น
  • กรณีที่ผู้ใช้มีคำนำหน้านามหลายอย่างให้เรียงลำดับโดยเริ่มจาก ตำแหน่งทางวิชาการ ยศและบรรดาศักดิ์ ฐานันดรศักดิ์ หรือคำนำหน้านามสตรีที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ และมีสิทธิใช้คำนำหน้านามนั้นตามกฎหมาย ระเบียบหรือประกาศของทางราชการตามลำดับ อาทิ ศาสตราจารย์ พลตรี หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช  ศาสตราจารย์ ร้อยตำรวจเอก ปุระชัย เปี่ยมสมบูรณ์ เป็นต้น