องค์ความรู้เพื่อการพัฒนาพื้นที่สูงอย่างยั่งยืน - HKM

กอมก้อดำ(กอมก้อ, กะเพรา)

ชื่อสามัญ  Holy basil, Sacred basil, Thai basil

ชื่อวิทยาศาสตร์  Ocimum tenuiflorum L.

วงศ์   LABIATAE

ภาคเหนือ กะเพรา กอมก้อดง กอมก้อดำ ภาคกลาง กะเพรา กะเพราแดง กะเพราขาว ภาคอีสาน อีตู่ไทย กะเพรา ภาคใต้ กะเพรา

กอมก้อดำเป็นไม้พุ่ม ลำต้นเป็นเหลี่ยมและแข็ง ใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปไข่หรือรูปรี โคนใบแหลม ปลายใบมนหรือแหลม ขอบใบหยักมน ดอกออกที่ปลายยอด ช่อดอกตั้งขึ้น สีขาวแกมม่วง ผลเป็นผลแห้ง เมล็ดสีดำ รูปไข่ ทุกส่วนของต้นมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว 

สภาพนิเวศ : ชอบขึ้นในที่มีอินทรียวัตถุสูง ระบายน้ำได้ดี แสงแดดจัด

การขยายพันธุ์ : เพาะเมล็ด

สถานภาพในชุมชนปางมะโอ

การใช้ประโยชน์ : ชาวปางมะโอนิยมนำยอดอ่อนมาผัดกับหมูหรือเนื้อวัว เพื่อช่วยดับกลิ่นคาว ใส่ในแกงหรือยำหน่อไม้ ช่วยให้เจริญอาหารยิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังใช้เป็นยาสมุนไพรลดไข้ โดยตำผสมเข้ายาพอกหัวเด็ก หรือขยี้กับน้ำอาบให้ไก่เพื่อไล่ไร ในชุมชนปางมะโอยังพบกอมก้อขาว (ลำต้นสีเขียว) อีกชนิดหนึ่ง แต่มีการใช้ประโยชน์น้อยกว่ากอมก้อดำ

แหล่งที่พบ : พบทั่วไปตามสวนครัว รั้วรอบบ้าน

เกร็ดน่ารู้ : เป็นยาสมุนไพรพื้นบ้าน ช่วยเจริญอาหาร ขับลมในกระเพาะ แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ คลื่นไส้อาเจียน แก้ไข้ ขับเสมหะ น้ำคั้นจากใบช่วยขับเหงื่อ แก้ไข้ได้ด้วย